"Kitap Okutamıyorum!"

Kitap okuma alışkanlığı kazandırmak için debelenenler buraya!

Kitap bilginin ve tecrübenin toplandığı, insanların gelişmelerinin ve yeniliklerinin biriktirildiği bir kilitsiz kumbaradır.

Kitaplar bize yeni dünyalar sunar. Okurken güleriz, heyecanlanırız, tahminlerde bulunuruz, hayal ederiz. Kitap okumak, gerçek ile hayal arasında bir köprü oluşturmamızı sağlar. Hayal gücünü ve yaratıcılık becerilerini destekler.

Hızlı ve etkili öğrenmenin yolu; beynin her iki yarıküresini birlikte ve dengeli kullanmaktan geçer. Kitap okurken beynimizin sağ ve sol yarıküresi birlikte çalışır. Sol yarıküre tarafından takip edilen ve kavranan sözel kavramlar, sağ yarıkürede tanımlanır, resmedilir, şekil, görüntü ve yeni düşüncelere dönüştürülür, canlandırılır. Bu, aynı zamanda yeteneklerimizi ve etkinliklerimizi destekler, beyin kapasitesini arttırır.

Televizyon ve bilgisayar gibi rakipleri varken kitap okuma alışkanlığını nasıl kazandırırım?

Birçok şeyi sizi örnek alarak öğrendiğini, davranışlarını sizin tepkilerinize göre yönlendirdiğini unutmamalısınız. Siz televizyon izlerken onun kitap okumasını beklemeniz çok gerçekçi değildir. Bunun yerine günün belirli saatlerini okuma saati olarak düzenlemek uygun olur.

Aileniz ile bu konuda bir toplantı yaparak hep birlikte saatlere karar verebilir, bu saatlerde televizyon, bilgisayar açmamak gibi kurallar koyabilirsiniz.

Haftanın, ayın bir gününü belirleyerek bir aile ferdinin okuduğu kitabı anlatması, kitapla ilgili bilgiler vermesi, yeni kitaplar, dergiler tanıtması için destekleyebilirsiniz. Tüm aile bireylerinin kitap, dergi, gazete okumaları çocuğunuza iyi bir örnek oluşturur.

Kitap okumak bir eğlencedir.

Kitap okuma alışkanlığını kazandırmak istediğiniz çocuğunuzu kardeşleri veya arkadaşları ile karşılaştırmak ise çocuk için bir işkencedir. Çünkü çocuklar kendileri için en önemli kişilerin, anne ve babasının, güvenini, takdirini kazanmak isterler. Düzenli okuma alışkanlığı olmayan, dersleri dışında okuma yapmayan çocuğa `bak ablan kafasını kitaptan kaldırmıyor, seninse hiç alakan yok` biçiminde yaklaşmak, çocuğun yanında başkalarına `sizin oğlunuz ne güzel okuyor, bizimkinin aklına kitap, dergi gelmez bile` gibi söylemlerde bulunmak çocuğu okumaktan uzaklaştırır. Çocuk elinden geleni yapsa bile sizin takdirinizi kazanamayacağını düşünür ve okumak istemez.

Bunun yerine çocuğunuzun okuduğu zamanlara dikkatini çekmeli ve zamanı uzatması icin desteklemelisiniz. `kitabın eğlenceli mi? sanırım sen de beğendin, önceden birkaç sayfadan sonra sıkılıyordun artık daha uzun okuyorsun` biçiminde yaklaşmak, beynimize yaptığı olumlu katkıdan bahsetmek onun kitaba olan ilgisini arttırır.

Cezaymış gibi lanse etmeyin.

Bazı durumlarda aileler kitap okumayı ceza gibi kullanırlar. Bu davranış tamamen yanlıştır. Okulda arkadaşı ile şiddetli bir tartışma yaşamış bir çocuğa `demek kavga ettiniz, ben seni okula kavga edesin diye mi gönderiyorum, doğru odana, aç kitabını oku` demek, o çocuğu kitaptan uzaklaştırır. Kitap okumak ceza değil ödüldür.

Anne babaların unutmaması gereken bir başka konu ise; hepimizin farklı kişiler olduğumuzdur. Hepimiz farklı özellikler taşırız, farklı bir öğrenme biçimimiz vardır. Kimilerimiz yatarak kitap okuruz, kimimizin dikkati masada oturarak çalıştığımızda yoğunlaşır, kimimiz klasik müzik eşliğinde, kimimiz loş bir ortamda okumaktan hoşlanabiliriz. Bu durumda çocuğunuzun kendisini en rahat hissettiği biçimde okumasına destek olmalı, onun tercihlerini eleştirmemelisiniz. Ona farklı ortamlar, aynı ortamda farklı seçenekler sunarak yardımcı olabilirsiniz.

Uygun kitap, uygun kanal

Kitap okuma alışkanlığını kazandırırken anne babaya düşen önemli görevlerden biri ise çocuklarına uygun kitaplar sunmalarıdır. Kitaplar yaş gruplarına, çocuğun ilgilerine yönelik olmalıdır. Her zaman aynı türde yazılmış kitaplar(örneğin; her zaman hikâye kitapları) yerine farklı türde kitaplar sunmak tercih edilmelidir. Çizgi romanlar iyi bir seçenektir. Tiyatro oyunu, piyes kitaplarında rolleri paylaşarak okuma yapmak motivasyonu arttırır. Dergi takibi ile kısa yazılar ile işe başlanabilir.

Öte yandan, yeni dünya düzeninde elinde bir kitap olmadan da kitap okumak mümkündür. Dijital kitaplar, sesli kitaplar denenebilir.

"Okumuyor, okumuyor, okumuyor!" ise;

Aileler bazı durumlarda, ne yaparlarsa yapsınlar bu alışkanlığı kazandıramayabilirler. Aile bu durumda çocuğunun dikkat, motivasyon, yapısal sorunlar ile karşı karşıya olabileceğini göz önünde bulundurmalı ve bir uzmana danışmaktan çekinilmemelidir.